Zorg zonder warmte is niet compleet, noch voor de patiënt, noch voor de zorgverstrekker. Deze les mogen we nooit meer vergeten. Tot de overheid richt de zorgsector dan ook deze oproep: beperk de administratieve overlast en andere bijtaken én plaats de patiënt opnieuw centraal. Een e-book van het Tijdschrift voor Geneeskunde en Gezondheidszorg met getuigenissen zet die oproep kracht bij.

Een terugblik op de Covid-crisis is waardevol. Het Tijdschrift voor Geneeskunde en Gezondheidszorg contacteerde hiervoor een grote groep Vlaamse zorgverstrekkers die de crisis op de werkvloer hebben meegemaakt. Ervaringen en getuigenissen uit zowat alle hoeken van de zorg werden gebundeld in een lijvig e-book, dat een schat aan informatie bevat over de huidige werking van onze gezondheidszorg. Belangrijker nog: er worden heel wat verbeterpunten voor de toekomst aangestipt. De allerbelangrijkste oproep vanwege de hele sector is: laat de gezondheidszorg vooral menselijk blijven, zowel voor de patiënt als voor de zorgverstrekker.

IJzeren wilskracht

Artsen die improviseren om een ziekte te behandelen die hen onbekend is, verpleegkundigen die de ene na de andere patiënt voelen wegglijden onder hun handen, patiënten die in alle eenzaamheid sterven in afwezigheid van geliefden of familie, … Dit zijn maar enkele van de heftigste emoties en ervaringen die zorgverstrekkers te verwerken kregen tijdens de pandemie. Een ijzeren wilskracht om niet te willen opgeven was sterker dan de hoge nood aan steun en begeleiding en de constante bekommernis voor de eigen kennissenkring.

Mentale en fysieke uitputting waren het onvermijdbare gevolg en er waren de bekende problemen met de geestelijke gezondheidszorg. Het e-book ‘Covid in Vlaanderen: kernlessen uit de zorg’ bundelt deze aangrijpende getuigenissen van huisartsen, ziekenhuisartsen, verpleegkundigen, stagiairs, studenten, directieleden, apothekers, mutualiteiten, professionals uit de geestelijke gezondheidszorg en patiëntvertegenwoordigers. Iedereen heeft zijn eigen verhaal.

Opgelegde machinale vorm van zorg

"Wat in elke geleding van de zorgsector echter heel hard is aangekomen, is de opgelegde machinale vorm van zorg. Persoonlijke zorg werd vervangen door protocollen en afstand. Hulpverleners voelden zich tekortschieten omdat ze hun patiënten niet volledig konden geven wat nodig was. Zorg zonder warmte is niet compleet, noch voor de patiënt, noch voor de zorgverstrekker. Dit is een les die we nooit meer mogen vergeten. Aan de overheid die moet beslissen over de toekomst van onze gezondheidszorg, vragen we dan ook met klem: beperk de administratieve overlast en andere bijtaken én plaats de patiënt opnieuw centraal. Dat is de algemene oproep van de zorgsector", luidt het tot slot.

Het e-book kan hier gedownload worden: Covid in Vlaanderen: Kernlessen uit de zorg

Dit e-book vormt een aanvulling op het themanummer rond Covid-19 dat op 1 november 2022 werd gepubliceerd door het Tijdschrift voor Geneeskunde en Gezondheidszorg.